13 augustus
Case
“Zonder aandacht is het boeddhisme niet meer handelswaar.”
(Kodo Sawaki)
Kort
En met alleen maar aandacht ook.
Iets langer
Kodo Sawaki leefde in een tijd waarin de Japanse zen riskeerde helemaal geritualiseerd te worden. Mensen kochten rituelen bij zenkloosters, zodat het boeddhisme een handeltje werd. Daarom legde hij zo'n grote nadruk op zenmeditatie. Wij leven mogelijk in de tegengestelde situatie. We hebbend de neiging om het hele boeddhisme te herleiden tot meditatie en meditatie tot gewoon aandacht hebben en loslaten. Ook dat is handelswaar geworden in een wereld die werkelijk alles tot handelswaar maakt, zodat wij in toenemende mate onszelf alleen nog maar kunnen zien als leveranciers of klanten, en de zin van ons bestaan alleen maar kunnen uitdrukken in termen van produceren of consumeren.
Misschien moeten we weer meer nadruk op rituelen leggen om dit tegen te gaan. Al is het maar iets heel kleins. Iets dat uitdrukt dat zen over zoveel meer gaat dan alleen maar rustiger of geconcentreerde worden. Iets dat verzet biedt tegen bronnen van leed. Rituelen zoals de bodhisattvageloften afleggen duren maar een paar minuten. Ze kunnen de spirit van onze praktijk beschermen tegen de alomtegenwoordigheid van de commercie, en onze zen uitbreiden tot iets dat groter is dan we ons kunnen inbeelden.
Voor de hele reeks, klik hier.
Deze notities zijn ook dagelijks te volgen op Bluesky.
Als je deze teksten ook in de praktijk wil brengen, kun je deelnemen aan de online ZIT-sessies.