28 mei
Case
Een monnik vroeg Zhaozhou: “Heeft een hond de boeddhanatuur?”
Zhaozhou antwoordde: “Wu!”
(Wumenguan)
Kort
Volgende vraag!
Iets langer
Er zijn volledige boeken over dit gesprek geschreven, met allemaal andere interpretaties. 'Boeddhanatuur' is een term met verschillende invullingen. Soms staat hij voor het vermogen van mensen om te ontwaken. Soms staat hij voor de verlichte aard van alle dingen in het hele heelal – al is niet altijd duidelijk wat daar precies mee wordt bedoeld. Zhaozou's leerling lijkt daar ook niet zo zeker van en vraagt of honden een boeddhanatuur hebben. Zelfs 'hond' is hier dubbelzinnig, want hij kan ook verwijzen naar een povere zenleerling. Misschien vraagt de leerling dus gewoonweg of hij kans maakt om verlicht te geraken. Maar laten we de vraag letterlijk nemen en ervan uitgaan dat het echt over honden gaan. Hebben die de boeddhanatuur?
Ook Zhaozhou's antwoord komt in verschillende versies. Soms zegt hij gewoon “nee”. Dat is het meest traditionele standpunt: Boeddha worden is iets voor mensen, andere wezens moeten we daar niet mee lastig vallen. Daar ging het gisteren nog over. In andere versies antwoordt Zhaozhou “Ja”. Dan neemt hij een later boeddhistisch standpunt in waarin het boeddhaschap een trek van het hele heelal is. In deze versie houdt Zhaozhou het op “Wu”. Wat is dat? Gaat het over één zijn met de klank die met je hele lichaam uitstoot als je wu zegt? Gaat het over het opgeven van elk talig concept? Is het jezelf helemaal geven aan de zenpraktijk? Dat is allemaal mogelijk. Maar wu is ook het geluid van een hond. Dus misschien zegt Zhaozhou hier: “Kom jongen, dit is geen vraag om je mee bezig te houden. Je bent geen hond. Wat een hond beoefent is 'woef'. Wat beoefen jij?”
Voor de hele reeks, klik hier.
Deze notities zijn ook dagelijks te volgen op Bluesky.
Als je deze teksten ook in de praktijk wil brengen, kun je deelnemen aan de online ZIT-sessies.