14 mei
Case
Changqing vroeg Baofu: “Als we naar dingen kijken, zien we de geest. Zie je die boot daar?”
Baofu zei: “Ik zie hem.”
Changqing: “Vergeet nu even die boot. Waar is de geest?”
Baofu wees naar de boot.
(Shinji Shobogenzo)
Kort
De kwaliteit van contact is alles waar het om gaat.
Iets langer
Changqing* opent het gesprek met een boeddhistisch filosofisch standpunt: je denkt misschien dat je de dingen ziet, maar in realiteit zie je altijd de weerspiegeling van de dingen in je eigen geest. Hij wil dit concreet bespreken met zijn zenbroeder Baofu**: wat betekent dit voor deze boot? Baofu zegt dat hij 'hem' ziet. Bedoelt hij daar de boot mee? Of zijn geest?
Ik lees Baofu's antwoord het liefst als een afwijzing van dit soort debatten. Hem is gevraagd om naar de boot te kijken, dus daar is zijn geest nu. Dat is alles wat de geest is: iets dat opflikkert in het contact tussen onze zintuigen en iets dat ze oppikken. Meer gewicht hoeven we daar niet aan te hangen. Er meer van maken is vorm van zelfzucht. Een blijk van angst dat 'dit' niet genoeg zou zijn om een verlicht en waardig leven te leiden. Een spijtige vergissing.
* Changqing Huileng (854-932).
** Baofu Congzhan (?-928).
Voor de hele reeks, klik hier.
Deze notities zijn ook dagelijks te volgen op Bluesky.
Als je deze teksten ook in de praktijk wil brengen, kun je deelnemen aan de online ZIT-sessies.