1 mei
Case
Als je 'gewoonweg dit' wil zijn, moet je 'gewoonweg dit' meteen beoefenen.
(Dogen, Fukanzazengi)
Kort
Zen zijn is zen doen.
Iets langer
In mediterende kringen wordt vaak vreemd gesproken over 'doen' en 'zijn'. Het grote probleem van ons bestaan is dat we te veel in het 'doen' zitten, en de grote oplossing is dat we meer moeten 'zijn'. Dogen gaat hier tegen die neiging in. Hij verwijst naar een uitspraak van een eminente zenleraar, Dongshan. Die had ooit gezegd tegen een leerling dat hij 'gewoonweg dit' moest zijn, en dat hij dat sowieso al was. Lees: je bent al een boeddha, je hoeft er geen te worden. Daaruit we vaak besluiten dat in absolute zin alles eigenlijk dik in orde is, en dat alle ellende illusie is. Gewoon zijn wie we eigenlijk zijn is dus genoeg, er hoeft niets beoefend te worden.
Dat kan een troostend idee zijn. Maar wat bedoelen we met 'wie we eigenlijk zijn'? Als we denken dat we in absolute zin een boeddha zijn en dat dus alles in orde is, is deze manier van denken niet meer dan een zoveelste ontsnappingsfantasie. Maar als we inzien dat we 'eigenlijk' een wolk van oorzaken en gevolgen zijn, kunnen we niet langer een onderscheid maken tussen zijn en doen. In plaats van dat niets wat uitmaakt, maakt alles wat uit. Als elk moment van zijn een moment van interactie is, maakt elk van onze acties, hoe klein ook, een verschil. Daarmee aan de slag gaan is een bron van grote vreugde.
Voor de hele reeks, klik hier.
Deze notities zijn ook dagelijks te volgen op Bluesky en Mastodon.
Als je deze teksten ook in de praktijk wil brengen, kun je deelnemen aan de online ZIT-sessies.