3 april
Case
De monniken van Zhaozhou kloegen over een oude vrouw die hen op de weg naar het klooster bespotte. Als ze haar naar de weg vroegen, zei ze: “Rechtdoor.” Als ze dat deden, lachte ze: “Daar gaat er weer eentje!” Zhaozhou besloot de vrouw op te zoeken. Toen hij aankwam, lachte ze: “Daar gaat er weer eentje!” Zhaozhou zei niets en keerde terug naar het klooster.
Kort
Wie moeiteloos gezichtsverlies kan lijden, is moeilijk te verslaan.
Iets langer
In zekere zin is Zhaozhou's onderricht het tegendeel van dat van gisteren. Of van mijn lezing ervan. Zhaozhou zei toen dat spreken iets laat geboren worden en dat zwijgen sterven is. Dat besprak ik als boodschap dat zwijgen niet altijd per se wijs is, en dat goed praten essentieel is om je zen te laten leven. Net nadat ik mijn tekstje gepost had, bedacht ik dat die uitspraak ook anders gelezen kon worden. Daar gaat dit verhaal vandaag over.
De monniken geven lucht aan hun gevoel van wrok, hun gevoel van beledigd te zijn. Iemand moet dat oude vrouwtje eens goed op haar plaats zetten! Want wat denkt ze wel? Spotten met eerbiedwaardige monniken! Die woorden doen de verwachting 'geboren worden' dat hun geweldige leraar haar zal verpletteren met een welgemikte zenzin.
Maar dat is niet wat Zhaozhou doet. Hij zwijgt en loopt verder. Hij laat haar 'winnen'. Hij laat de hele cinema van wraakgedachten niet geboren worden. Misschien duiken ze wel even op. Beledigd worden steekt immers altijd. Maar door er niet op in te gaan, sterven die gedachten vanzelf en snel. Een lesje dat zijn leerlingen blijkbaar konden gebruiken. En laten we eerlijk zijn: wij ook.
Voor de hele reeks, klik hier.
Als je deze teksten ook in de praktijk wil brengen, kun je deelnemen aan de online ZIT-sessies.