10 maart
Case
Hoe eindeloos talrijk de mentale bronnen van leed ook zijn, ik beloof ze allemaal te verwijderen.
(Shiguseiganmon)
Kort
Niets zo goed voor je mededogen als je eigen dwaasheden observeren.
Iets langer
Dit is de tweede van de vier bodhisattvageloften die ik sinds gisteren kort bespreek. Alsof de eerste nog niet zwaar genoeg was, vraagt de tweede ons om alle mentale bronnen van leed te verwijderen. Dat kan verwijzen naar onze eigen kleine kantjes, die we misschien van onze voorouders hebben geërfd. Zo heeft iedereen er wel een paar. Of de onhandige manieren waarop we maar blijven reageren op oude trauma's. Of de dingen waarvan we denken dat ze normaal zijn, omdat iedereen ze doet, hoewel ze overduidelijk een hoop leed veroorzaken. Of om het even welk patroon dat een leuke uitkomst belooft, maar ons leven alleen maar complexer en lastiger maakt. Aan bronnen van leed is er nooit gebrek. Dat is het slechte nieuws.
Het goede nieuws is dat het meer dan de moeite waar is om eraan te beginnen. Zelfs de kleinste onhebbelijkheid wegwerken – ik zeg maar iets: nagelbijten; of boos worden als het verkeer niet loopt zoals je wil – kan een intens bevrijdend effect hebben. Wellicht gebeurt het met vallen en opstaan. Maar het het voelt goed als je het doet. Hetzelfde geldt voor de dieper gewortelde onhebbelijkheden, en de grotere, zelfs maatschappelijke bronnen van leed. Alles is voortgekomen uit het aannemen van gewoontes. Dus kunnen we ze inwisselen voor andere en betere gewoontes. Dat kost tijd en energie. Maar het is altijd de moeite waard.
Niets is zo goed voor je mededogen als de erkenning dat je zelf een dwaas bent. Jezelf live betrappen op je eigen dwaasheden is ook goed voor je praktische wijsheid. Anderen bijstaan bij het wegnemen van hun dwaasheden werkt beter, als je er zelf wat werk in verricht hebt.
Voor de hele reeks, klik hier.