5 april
Case
“Gelijkheid betekent dat alle zintuiglijke dingen je eigen ontwaakte natuur zijn.”
(Hakuin Ekaku)
Kort
Zonder gulheid geen verlichting
Iets langer
Er bestaat een boeddhistisch lijstje van 'vijf wijsheden'. Die geven elk een ander beeld van de verlichting. Elke wijsheid is verbonden met een kleur van de bekende boeddhistische vlaggetjes: wit, geel, rood, blauw en groen. De wijsheid van gisteren was de witte wijsheid. Vandaag gaat het over de gele wijsheid.
Waarom zegt Hakuin dat alle zintuiglijke dingen je eigen ontwaakte natuur zijn? Omdat het contactmomenten zijn. Enerzijds zijn er de dingen en anderzijds zijn er zintuiglijke organen. Het zintuiglijke ding is het contact van die twee.
Dat klinkt evident, maar die evidentie goed voor ogen houden kan ons openen voor de wijsheid dat alles in ons bestaan contact is. We zijn een wolk van interacties. Die visie op ons leven kan onze basisverhouding met wat ons omringt inspireren. In plaats van ons graaiend een weg door het leven te banen, kunnen vanuit een gevoel van generositeit leven. Dat is waar Hakuins 'gelijkheid' op slaat: de evidentie dat hulpbronnen zo gelijk mogelijk te verdelen zijn onder wie er nood aan heeft. Dat we beter geen harde barrières bouwen tussen onszelf en de wereld.
Als contactwezens zijn we tot bijzonder grote empathie in staat. Maar empathie is geen gevoel dat vanzelf opwelt. Het is iets dat we kunnen aan- of afzetten. Iets dat we cultiveren of afbouwen. Cultiveren doen we door elk zintuiglijk contact te leren zien als een moment van relatie. Dit is de wijsheid van de gulheid als basishouding. Wie niet gul kan zijn, kun je niet verlicht noemen.
Voor de hele reeks, klik hier.
Als je deze teksten ook in de praktijk wil brengen, kun je deelnemen aan de online ZIT-sessies.