30 maart
Case
Gelijkmoedigheid als factor van ontwaken is “Waar hij ook mee kwam aandraven, hij zou het niet aangenomen hebben.”
(Dogen, Sanjushichi Hon Bopai Bunpo)
Kort
Ontwaken is het tegendeel van denken dat je er bent.
Iets langer
Dogen verwijst hier naar een gesprek tussen meester Dongshan en een leerling. Op hun beurt bespreken zij een ouder zengesprek waarbij de leraar het ontwakingsgedicht van een leerling niet aanvaardde. Dongshans leerling probeert het oude gedicht op allerlei manieren te verbeteren. Dongshan wijst al die pogingen af. Tot zijn leerling inziet dat Dongshan geen enkele versie zal aannemen. Met andere woorden: je mag nog zo mooi schrijven of spreken, maar je zen moet in je lijf zitten, in de manier waarop je kijkt, in je omgang met de dingen, met de manier waarop je beweegt... Daarmee ben je nooit klaar. Er is geen finaal juist antwoord dat alles oplost. Om daarmee om te gaan is gelijkmoedigheid veriest
Het is niet zo heel moeilijk om jezelf te presenteren als iemand die de wijsheid in pacht heeft en die nooit een fout kan maken. Er zullen altijd een hoop mensen zijn die je geloven. Je kunt er een succesauteur mee worden. Of zelfs president van een groot land. Maar niet verlicht. Niet wijs. Niet vrij. We kunnen Dogens rare zin dus zelfs letterlijk nemen. Hoe vergevorderd je ook bent op het pad van de verlichting, het blijft van van belang om geen enkele ervaring te zin als het finale.
Voor de hele reeks, klik hier.
Als je deze teksten ook in de praktijk wil brengen, kun je deelnemen aan de online ZIT-sessies.