18 maart
Case
"Ik zal inademen en gevoelig zijn voor vreugde.
Ik zal uitademen en gevoelig zijn voor vreugde."
(De Boeddha, Anapanasati Sutta)
Kort
Neen, hier staat niet dat alles oké is door hier en nu te zijn.
Iets langer
De Boeddha gaf deze richtlijn na een pijnlijke episode. Een tijdje tevoren had hij een groep mediteerders aangeraden om hun aandacht te vestigen op de onaangename aspecten van hun eigen lichaam. Dat zou hen helpen om er minder gehecht aan te zijn. Als de Boeddha een paar maanden later opnieuw contact opneemt met de groep, hoort hij dat driehonderd van hen zelfmoord hebben pleegden om van dat walgelijke lichaam af te zijn. De Boeddha - die behoorlijk geschrokken moet zijn - verandert meteen zijn richtlijn in de bovenstaande zin. Zit stil, let op je ademhaling, en voel hoe deze praktijk je vatbaar maakt voor een grote vreugde.
Wat vertelt ons dit? Alvast dat het effect van meditatie werkelijk alle richtingen kan uitgaan. En dat je dus moet opletten voor mogelijke dramatische gevolgen. Ten tweede vertelt het ons dat het niet de bedoeling is van meditatie om je lichaam te haten en puur spiritueel te worden. En ten derde gaat onthechting er niet om dat je een zuurpruim wordt. Als je niet vreugdevoller wordt door je praktijk, zit er iets in de weg.
Maar andersom betekent mediteren ook niet dat je moet ontwaken tot een rozig idee dat eigenlijk alles dik in orde is. Meer zelfs, pas als de twee raadgevingen – het onaantrekkelijke bekijken en vreugde toelaten - grofweg op hetzelfde neerkomen, ben je ze echt goed aan het beoefenen. In beide gevallen gaat het over vrijer worden door beter en eerlijker te kijken. Het begin van een heel andere omgang met het bestaan.
Voor de hele reeks, klik hier.
Als je deze teksten ook in de praktijk wil brengen, kun je deelnemen aan de online ZIT-sessies.