6 december
Case
“Mijn geest is niet de Boeddha, en ook niet jou.
Komen en gaan verblijven hierin, zoals altijd.”
(Keizan, Denkoroku)
Kort
En de geest van de lezer is niet die van de schrijver.
Iets langer
Sinds de vroege zen wordt vaak gezegd dat de boeddha de gewone geest is. Of dat iedereen de boeddhanatuur heeft. Hier staat schijnbaar het tegendeel. We mogen dan wel allemaal een vermogen om te ontwaken hebben, maar we zijn ook allemaal ontegensprekelijk anders. Inzicht in onze verschillen is even belangrijk voor het ontwaken als onze gelijkenissen. Iedereen zal op een andere manier verlicht zijn, om de eenvoudige reden dat iedereen op een unieke manier verdwaasd is. De oorspronkelijke dwaasheden van de historische Boeddha* zijn niet allemaal dezelfde als die van Keizan** en ook niet die van mij, die ook nog eens verschillen van die van jou. In de ene realiteit die een wolk van interacties is, staat iedereen op een andere plaats.
Het tweede vers drukt een andere tegenstelling uit in die wolk van interacties. 'Komen en gaan' drukt verandering uit. 'Verblijven' geeft een zekere standvastigheid weer. Het is wat we altijd maar opnieuw doen in de praktijk van ons bestaan als interactie: kijken naar komen en gaan.
* Siddhattha Gotama (480-400 v. Chr.),
** Keizan Jokin (1268-1325).
Voor de hele reeks, klik hier.
Deze notities zijn ook dagelijks te volgen op Bluesky.