28 september
Baofu vroeg een leerling: “Waarom kom je vandaan?”
De leerling antwoorde: “Van bij Guanyin.”
Baofu zei: “Heb je Guanyin dan gezien?”
De leerling antwoordde: “Ik zag haar.”
Daofu zei: “Zag je haar rechterkant of haar linkerkant?”
De leerling zei: “Toen ik haar zag, ben ik haar niet langs links of rechts voorbijgelopen.”
Kort
Kijk, Baofu zwijgt!
Iets langer
Guanyin was een Chinese rijstgodin, die in het Chinese boeddhisme de verpersoonlijking van het mededogen werd. Dus als een zenleerling zegt van hij Guanyin komt, is het niet zo gek dat Baofu* wil onderzoeken wat hij daar precies mee bedoelt. Je voelt zijn argwaan door zijn woorden. Misschien is hij wel een blaaskaak die beweert een goddelijke verschijning te hebben gezien. Als de leerling zegt dat hij haar gezien heeft, vraagt Daofu hem spottend of hij haar rechter- of linkerkant zag. Daarop zegt de leerling iets meesterlijks: ik ben haar helemaal niet voorbijgelopen. En Baofu, die doorgaans het laatste woord heeft, zwijgt.
De leerling is geen blaaskaak die zegt godinnen te kunnen zien. Hij heeft een imponerende ervaring gehad, die hem oog in oog bracht met het belangrijkste boeddhistische deugd: mededogen. Hij werd doordrongen door de bereidheid om leed te aanschouwen en geïnspireerd te worden om leed te verhelpen, als basisinsteek voor een ontwaakte levenswandel. Eens je zo kijkt, keert je leven binnenstebuiten en zal het nooit meer hetzelfde zijn. Wie dat nog nooit ervaren heeft, kan zich niet 'zen' noemen.
*Baofu Congzhan (?-928).
Voor de hele reeks, klik hier.
Deze notities zijn ook dagelijks te volgen op Bluesky.
Als je deze teksten ook in de praktijk wil brengen, kun je deelnemen aan de online ZIT-sessies.