6 juli
Case
Keizer Suzong vroeg Nanyang Huizhong: “Wat is de herder met de tien lichamen?
Huizhong zei: “Ga maar wat stampen op het hoofd van Vairochana!”
De keizer zei: “Dat snap ik niet.”
Huizhong zei: “Zie het zelf niet als het pure dharmalichaam.”
Kort
Het is niet het eigen zelf, en niet het kosmische alles. Wat is het dan wel?
Iets langer
'De herder met de tien lichamen' is een technische verwijzing naar de Boeddha: tien manieren om naar de Boeddha te kijken als hulp voor je verlichting. Vairochana is een andere technische term voor de Boeddha. In sommige boeddhistische strekkingen wordt hij gezien als de kosmische waarheid, de diepste en meest fundamentele waarheid van het bestaan. Op die macrokosmische heilige waarheid moet de keizer dus maar wat gaan trappelen, volgens Huizhong. Raak hier maar eens wijs uit.
Alsof het gesprek al niet vreemd genoeg is springt Huizhong daarop van het macrokosmische niveau naar het microkosmisch niveau van het 'ik'. Huizhong zegt dat dharmalichaam – het lichaam van de waarheid – ook niet te vinden is in je eigen ik. Waar zit de Boeddha dan wel, als het niet in de eenheid met de macrokosmos is, en ook niet in een diepe blik in het ware zelf?
Ik lees Huizhongs antwoorden graag als een dringende oproep om niet te vele tijd te verliezen met die micro-macrolink. In onze tijden is die oproep alleen maar dringender geworden. Hoe spiritueel of spectaculair het ook kan voelen dat je één bent met alles, al onze problemen, al ons leed, al onze uitdagingen zitten vandaag in de mesokosmos: in onze relaties met de Aarde en haar bewoners. Tussen (meso) de onleefbare inwendige Aarde en de onleefbare galactische ruimte?. Tussen ons zogenaamde diepste ik en de zogenaamde hoogste waarheid. Als we naar verlichting zoeken, is daar alle werk te vinden. En alle kansen op bevrijding.
Voor de hele reeks, klik hier.
Deze notities zijn ook dagelijks te volgen op Bluesky.
Als je deze teksten ook in de praktijk wil brengen, kun je deelnemen aan de online ZIT-sessies.