8 juni
Case
Een monnik vroeg Xianglin: “Wat is de betekenis van Bodhidharma die vanuit het westen kwam?”
Xianglin antwoordde: “Lang zitten en moe worden.”
(Biyanlu)
Kort
Voetjes op de grond. Hoofd in de hemel. En het lichaam daartussen niet vergeten.
Iets langer
Bodhidharma is de legendarische Indiase stichter van de zen. Vanuit het standpunt van de Chinezen kwam hij dus uit het westen. De vraag waarom hij vanuit het westen was gekomen was een klassieke zen-manier om te peilen naar de essentie van zenverlichting. Er zijn ontzettend veel verschillende antwoorden gegeven. Want elk antwoord dat ooit al gegeven werd, kon nooit meer worden ingezet. De vraag is met andere woorden een uitnodiging om te improviseren.
Xianglin* antwoordt met een beeld van zenmeditatie, maar zet ons met beide voetjes op de grond. Wie nooit zenmeditatie. beoefend heeft, denkt misschien dat die vele uren meditatie hemels gelukzalig zijn. Dat je bijzondere toestanden ervaart, mystieke inzichten krijgt. Dat het iets is als LSD nemen, of meer van dat soort dingen. Nu komen zulke ervaringen inderdaad wel voor op het zitkussen, maar ze vormen niet het hele plaatje. Het is zelfs twijfelachtig of ze wel zo belangrijk zijn.
Xianglins zen-essentie ligt ergens helemaal anders. Zenmeditatie is iets gewoons. Het is niet omdat we iets 'zenmeditatie' noemen dat de gebruikelijke natuurwetten wegvallen en dat je als bij toverslag in een compleet andere realiteit belandt. Als je iets lang doet, word je daar moe van. Dat is nogal wiedes. Soms is het omarmen van wat nogal wiedes een betere katalysator voor de verlichting dan alle hemelse toestanden bij elkaar.
*** Xianglin Chengyuan (908-987).
Voor de hele reeks, klik hier.
Deze notities zijn ook dagelijks te volgen op Bluesky.
Als je deze teksten ook in de praktijk wil brengen, kun je deelnemen aan de online ZIT-sessies.