2 juni
Case
Deshan stelde Longtan tot diep in de nacht vragen over zen. Uiteindelijk zei Longtan: “Het is al erg laat, waarom ga je niet slapen?” Deshan boog en trok het rolgordijn open om te vertrekken, maar het was buiten pikdonker. Hij draaide zich om naar Deshan en zei: “Het is donker buiten.” Longtan stak een lantaarn aan en gaf hem aan Deshan. Net toen Deshan de lantaarn wilde aannemen, blies Longtan hem uit. Plotseling had Deshan een groot inzicht en boog voor Longtan.
(Wumenguan)
Kort
Duisternis is nader dan licht.
Iets langer
Het lijkt erop dat dit gesprek over 'overdracht' gaat. Longtan* geeft een lantaarn aan Deshan**, maar zodra die hem wil aannemen blaast hij hem uit. Deshan hoopte op verlichting, maar plots biedt Longtan hem duisternis aan. En net dat biedt Deshan een verlichtingservaring op.
Ik zal nooit beweren dat zorg dragen voor je filosofie niet belangrijk is. Iedereen loopt rond met een filosofie, een wereldbeeld, een zelfbeeld, een idee van wat een zinnig leven is. Als je je daar niet bewust van bent, loopt de filosofie met jou rond. Maar filosofie is niet het hele leven. Deshans obsessie met de boeddhistische filosofie had hem verwijderd van het concrete leven. Dat contact herstelde Longtan door door de lantaarn uit te blazen. Plots zag Deshan niets. Net zoals het geleefde leven grotendeels onbekend en onbegrijpelijk is. En toch zit het heel erg dicht bij. Rond je. Op je. In je. Je kunt alleen maar voort op de tast. Met je lichaam. Met je aandacht op scherp. Dat leek Deshan plots te begrijpen, en dat zou hij als leraar zelf ook onophoudelijk benadrukken.
* Longtan Chongxin (8ste-9de eeuw).
** Deshan Xuanjian (781-867).
Voor de hele reeks, klik hier.
Deze notities zijn ook dagelijks te volgen op Bluesky.
Als je deze teksten ook in de praktijk wil brengen, kun je deelnemen aan de online ZIT-sessies.