31 mei
Case
Op een dag ging Chosha wandelen. Toen hij terugkwam, stond de hoofdmonnik hem op te wachten. De hoofdmonnik zei: “Meester, waar hebt u gewandeld?”
Chosha antwoordde: “Ik ben net wat in de bergen gaan wandelen.”
De hoofdmonnik zei: “Waar bent u geweest?”
Chosha zei: “Eerst volgde ik de geurende grassen, en zit ik de vallende bloesem weer achterna.”
De hoofdmonnik zei: “U bent wel erg vol van de lente.”
Chosha zei: “Beter dat dan wanneer herfstdauw de lotusbladeren bedekt.”
(Hegikanroku)
Kort
Neen, de keuze is niet tussen to burn out en to fade away.
Iets langer
Op een dag neemt Chosha eventjes vrijaf van zijn drukke bezigheden als tempelhoofd. Hij geniet met volle teugen van wat hij allemaal te zien krijgt in de Chinese natuur. Bij zijn terugkomst staat zijn hoofdmonnik hem op te wachten. Die lijkt niet helemaal blij te zijn met het uitje van zijn leraar. Alsof die met zijn wandeling iets te veel naast de zen-pot heeft gepist. Zo opgaan in zintuiglijke dingen, hoort dat wel voor een boeddhistisch leraar?
Maar Chosha is te blij om die kritiek aan zijn hart te laten komen. Zijn antwoord vraagt wat uitleg. De 'herfstdauw die de lotusbladeren bedekt' staat voor een diepe meditatieve verzinking, waarin alle zintuiglijkheid verdwenen is. Dat is het ideaal van de hoofdmonnik. Maar er is ook een ander soort van meditatieve verzinking, namelijk waarin je net wel oog hebt voor alles om je heen, zonder daarom helemaal uit de bocht te vliegen. En dat schat Chosha duidelijk hoger in.
In een oud rock-nummer wordt gezegd 'It's better to burn-out than to fade away'. Dat betekent dat je beter het risico loopt op je te verbranden aan je vuur en je verlangens, dan een saai en lusteloos leven te leiden. Chosha's hoofdmonnik zegt net het omgekeerde: je trekt je best zo zuiver mogelijk terug, omdat je anders het risico loopt uit de bocht te vliegen. Maar zijn leraar stelt een speelsere uitweg voor.
Voor de hele reeks, klik hier.
Deze notities zijn ook dagelijks te volgen op Bluesky.
Als je deze teksten ook in de praktijk wil brengen, kun je deelnemen aan de online ZIT-sessies.