15 mei
Case
Changqing werd een leerling van meester Lingyun. Changqing vroeg: “Wat is het fundamentele beginsel van het onderricht van de Boeddha?”
Lingyun zei: “Voor ezelszaken afgehandeld zijn, komen paardenzaken binnen.”
Kort
Never a dull moment.
Iets langer
Gisteren besprak ik een gesprekje tussen Changqing en een medeleerling over een filosofisch standpunt. Ook deze leer trekt hij van leer met een hooggestemd onderwerp. Hij vraagt Lingyun (link perzikbloesem) wat nu precies de essentie van het boeddhistische onderricht is. Preciezer verwoord vraagt hij naar datgene waar het de historische Boeddha, de stichter van het boeddhisme, juist om ging. Je zou dan kunnen antwoorden dat de Boeddha een antwoord zocht waar de Indiërs in die tijd geobsedeerd door waren: hoe eindig je het eindeloze rad van wedergeboortes. Of je kunt zeggen dat hij de hoogste verlichting zocht. Of dat hij naar het einde van het lijden streefde, zodat hij dat voor alle mensen kon uitleggen. Zo kun je nog wel even voortgaan. En het zijn allemaal historisch juiste antwoorden. Maar die dingen weet Changqing wellicht al wel, en het lijkt hem blijkbaar niet genoeg te inspireren. Dus moet Lingyun wat anders bedenken.
Misschien is Changqing een tikje ongeduldig. Er zijn zoveel boeddhistische onderrichtingen. Wat is daar nu precies de ene diepste en belangrijkste van? Lingyun antwoord hem op zijn minst origineel maar ook geheimzinnig. Ezelszaken en paardenzaken geeft het beeld van een drukke handelspost, waar goederen af- en opgeladen moeten worden op ezels en paarden. Het lijkt wel het tegendeel van zitten mediteren in het bos of in een klooster. Wat betekent dit? Changqing doet er niet minder dan twintig jaar over om dit op te klaren. Volgens zijn levensverhaal snapt hij het op een dag plotseling, als hij een bamboegordijn oprolt en plots de wereld voor zich ziet verschijnen. Ziedaar wat het betekent: zen houdt nooit op, omdat de realiteit nooit ophoudt. Op elk moment krioelt ons bestaan van talloze dingen die op ons afkomen en waarmee we telkens contact maken, een relatie mee aangaan, in interactie mee gaan. Ezelszaken zijn nog niet afgehandeld of paardenzaken komen binnen.
Voor de hele reeks, klik hier.
Deze notities zijn ook dagelijks te volgen op Bluesky en Mastodon.
Als je deze teksten ook in de praktijk wil brengen, kun je deelnemen aan de online ZIT-sessies.