6 mei
Case
Op een dag vroeg een leerling aan meester Changsha: “Hoe kunnen we de bergen, rivieren en de aarde één met ons laten zijn?”
Changhsa zei: “Hoe kunnen we ons één laten worden met bergen rivieren en de aarde?”
Kort
Idiote vragen lijken vaak meer op ons dan we denken.
Iets langer
Eén van de gevaren van de zen is narcisme. We kunnen onszelf wel wijsmaken dat we ons willen vrijmaken van ons ego, maar er sluipt heel gemakkelijk zelfzucht in onze praktijk. Zeker in onze individualistische cultuur is het moeilijk om duidelijk te maken dat 'zen' nog voor iets anders staat dan het opkrikken van onze eigen persoonlijke kalmte.
Maar ook in de vroege jaren van de zen, in het middeleeuwse China, dook dat euvel blijkbaar af en toe op. In dit verhaal is het antwoord van de leraar niet zo moeilijk. Het is eerder de vraag van de leerling die vreemd overkomt. Wat een onnozel idee om te denken dat zen erop uit is om alle dingen in de wereld één met mij te laten zijn. Maar het addertje van dit gesprek is precies daar te vinden: we denken te snel dat wij dat soort van vragen overstegen hebben met onze zen. Dat we echt wel weten dat de zen niet rond onze navel draait. Net omdat we denken dat we dit wel weten, merken we niet dat we door onze meditaties alleen maar narcistischer zijn geworden. Hoe idioter de vraag van een leerling in een zentekst, des te belangrijker het is om te zien of die vraag niet ook heimelijk in ons leeft en onze praktijk doet stinken.
Voor de hele reeks, klik hier.
Deze notities zijn ook dagelijks te volgen op Bluesky en Mastodon.
Als je deze teksten ook in de praktijk wil brengen, kun je deelnemen aan de online ZIT-sessies.