30 april
Case
Een leerling vroeg aan Mazu: “Wat voor mens is onafhankelijk van alle dingen of verschijnselen?”
Mazu antwoordde: “Dat vertel ik je al het water van de Seiko-rivier in één geut opgedronken hebt.”
Kort
Don't do this at home.
Iets langer
Mazu's woorden kunnen we minstens op twee manieren lezen. In de eerste interpretatie vertelt Mazu dat we moeten ophouden met de realiteit te verdelen in wat in ons gebeurt en wat zich buiten ons afspeelt. Als we dat dualistische beeld loslaten, kunnen we ons vrij bewegen. Dat is een populaire lezing. Maar er is er ook een andere mogelijk. En die interesseert me eerlijk gezegd meer.
Mogelijk antwoordt Mazu hier dat de vraag van de leerling te gek voor woorden is. Net zoals het onzin en onwenselijk is om een hele rivier in één slok op te drinken, zo is het onzin en onwenselijk om iemand te willen worden die onafhankelijk is van alle dingen of verschijnselen. Want dat is precies wat we in onze tijd doen: we volop bezig met in één geut alle grondstoffen van de Aarde op te slokken, omdat we vreemd denken dat we niet afhankelijk zijn van de bedding waaruit we zijn voortgekomen: onze aardse omgeving.
We mogen 'vrijheid' of 'autonomie' niet verwarren met onafhankelijk zijn van alle dingen of verschijnselen. Onze echte vragen klinken helemaal anders. Hoe worden we de best mogelijke kinderen van de Aarde? De best mogelijke ouders van morgen? De best mogelijke voorouders van de verre toekomst? Dat zijn onze meest prangende verlichtingsvragen vandaag. Dat is onze vraag naar vrijheid en waardigheid.
Voor de hele reeks, klik hier.
Deze notities zijn ook dagelijks te volgen op Bluesky en Mastodon.
Als je deze teksten ook in de praktijk wil brengen, kun je deelnemen aan de online ZIT-sessies.