28 april
Case
Een leerling vroeg aan Touzi: “Men zegt dat elke stem de stem van de Boeddha is. Is dat waar?”
Touzi zei: “Ja, dat is waar.”
De leerling zei: “Dan hoop ik, Meester, dat ik u geen scheet zal horen laten.”
Touzi gaf hem een tik met zijn stok.
De monnik vroeg opnieuw: “Een boeddhistische tekst zegt dat zowel zachte als harde woorden naar het eerste principe leiden. Is dat waar?”
Touzi zei: “Ja dat is waar.”
De leerling zei: “Meester, mag ik u een ezel noemen?”
Touzi gaf hem een tik met zijn stok.
Kort
'Alles is Boeddha' kan alles verheffen. Het kan ook alles neerhalen.
Iets langer
Touzi Datong (819-914) was ietwat excentrieke figuur. Zijn leerling wil duidelijk ook zo'n excentrieke zenfiguur worden. Is elke klank de stem van de Boeddha? Ja. Een scheet dus ook? Tsh-boem. Helpen harde woorden ook om tot ontwaken te komen? Ja. Mag ik u een ezel noemen? Tsh-boem. De humor van de leerling overstijgt nauwelijks die van de gemiddelde scheurkalender. Zijn poging om 'zen' te zijn is weinig meer dan een poging om povere moppen te tappen om succes te scoren. Scheten boeddha's noemen en een zenleraar een ezel noemen kan best. Maar is er een verschil tussen bevrijd zijn en de bevrijde uithangen. De vrijheid van spreken in de zen hangt helemaal af van de kwaliteit van de geest. Van het aanvoelen van een situatie. Er is een verschil tussen een verlicht mens en een balorige puber.
Voor de hele reeks, klik hier.
Deze notities zijn ook dagelijks te volgen op Bluesky en Mastodon.
Als je deze teksten ook in de praktijk wil brengen, kun je deelnemen aan de online ZIT-sessies.