22 april
Case
“Wat is het ene?”
“Dat iedereen moet eten om te overleven.”
(Anguttara Nikaya)
Kort
Eén zijn is niet per se zonder leed zijn.
Iets langer
Hier ondervraagt de Boeddha* een jonge leerling, die door zijn omgeving als veelbelovend wordt gezien. De Boeddha vraagt hem wat het ene is. De jonge leerling had de slimmerik kunnen uithangen en diepe, mystieke antwoorden proberen te geven. Maar hij is authentieker dan dat. Hij geeft een heel concreet antwoord. Iedereen moet eten.
Eten is inderdaad een heel concrete manier waarop we één zijn, waarop we met elkaar verbonden zijn. Aardse wezens eten elkaar om te overleven. Onze eenheid is doorspekt van leed. 'Alles is verbonden' wordt makkelijk verkitscht tot een rozig plaatje waarin, vrij van ellende en absurditeit. Maar onze nood om te eten is een prima voorbeeld van de mate waarin gruwel onophoudelijk deel uitmaakt van onze reële verbondenheid.
Verbondenheid is pas bevrijdend als we bewust beslissen om onze onvermijdelijke verbondenheid te verbeteren door beter en fijner met elkaar om te gaan. Eten is alweer een goed voorbeeld. Wat en hoeveel we eten maakt wel degelijk een verschil uit in de manier waarop we met elkaar verbonden zijn. Minder of geen vlees eten heeft een impact op de vleesindustrie en dus op het leed van dieren en de afbraak van de ecosfeer. Bewust zijn van waar voedingswaren vandaan komen, wat hun ecologische en sociale voetafdruk is, en daarnaar handelen vermindert leed in de wereld en schept een andere verbondenheid. Ook minder eten heeft een grote invloed: als we onze overdreven hunkeringen, die de buitenwereld herleiden tot een consumptie-artikel, temperen, kan onze relatie met de wereld er een worden van respect, dankbaarheid, zorg, ontzag en liefde.
* Siddhattha Gotama (ca 480-400 v. Chr.).
Voor de hele reeks, klik hier.
Deze notities zijn ook dagelijks te volgen op Bluesky en Mastodon.
Als je deze teksten ook in de praktijk wil brengen, kun je deelnemen aan de online ZIT-sessies.