7 december
Case
Ashvaghosa zei: “Het is als een zaag.”
Punyayashas antwoordde: “Het is als hout.”
(Denkoroku)
Kort
Op veilige afstand is het net buiten bereik.
Iets langer
Dit is een stukje uit een langer gesprek. Ashvaghosa* vraagt hoe we de Boeddha kunnen kennen. Zijn leraar Punyayashas** antwoordt dat degene die niet weet de Boeddha is. “Hoe weet je dat dan?” vraagt de slimme Ashvaghosa, en zo gaat dat een tijdje voort. Uiteindelijk komen ze beiden tot het beeld hierboven. Voor Ashvaghosa staat hij op één lijn met zijn leraar, net zoals de tanden van een zaag. Als de tanden niet mooi uitgelijnd zijn, werkt de zaag niet. Dat is een ietwat arrogante opmerking en Punyayasha zet hem op zijn plaats: het is als hout. Met andere woorden: Ashvaghosa wordt door hem doorgezaagd. Als Ashvaghosa dat hoort, heeft hij plots een groot inzicht.
Zolang we ons op veilige afstand van de zen houden, werkt het niet helemaal. We worden misschien wat rustiger en helderder, maar daar houdt het mee op. Er komt een moment waarop we het risico moeten lopen om er helemaal doordrongen van te worden. Om gekoesterde ideeën en verlangens te lossen, zoals hout zich door een zaag laat doorzagen.
*Punyayashas (geen data),
**Ashvaghosa (1ste-2de eeuw n. Chr.).
Voor de hele reeks, klik hier.
Deze notities zijn ook dagelijks te volgen op Bluesky.