26 november
Case
Een leerling vroeg: “Wat is het oorspronkelijke ding?”
Zhaozhou antwoordde: “Vier ogen die elkaar aankijken.”
Kort
Het startschot klinkt.
Iets langer
Zhaozhou's leerling zoekt met zijn vraag vermoedelijk naar de diepste realiteit. Datgene wat onder alles ligt, op een dieper niveau dan de gewone dingen. Omdat hij denkt dat hij die realiteit moet zien om verlicht te raken. Zoals wel vaker draait Zhaozhou de vraag om, in de hoop de vergissing van de leerling recht te zetten. Zhaozhou bekijkt de zenweg als iets dat ontstaat in de manier waarop we met elkaar omgaan. In traditionele zin begint de zen met een ontmoeting tussen een mogelijke leerling en een mogelijke leraar, om te onderzoeken of ze samen op weg kunnen. Daar verwijzen “de vier ogen die elkaar aankijken” naar. In onze hyperindividualistische cultuur is het van groot belang om dat relationele niet uit het oog te verliezen. Het is in de relaties dat onze zen begint.
*Zhaozhou Congshen (778-897).
Voor de hele reeks, klik hier.
Deze notities zijn ook dagelijks te volgen op Bluesky.