16 mei
Case
Een leerling vroeg: “Waarom houden we ons niet vast aan onze resultaten?”
Baofu antwoordde: “Ken je die uitdrukking niet: 'Een generaal kan vrede brengen, maar geen vredig land besturen'?”
(Shinji Shobogenzo)
Kort
“Wat nu?” is altijd de volgende vraag.
Iets langer
Loslaten is tot het cliché van de zen gaan horen. Ook de resultaten van je meditatiepraktijk laten we los. Maar hoe moeten we dat begrijpen? Het is altijd deugddoend wanneer iemand het lef heeft om in alle eerlijkheid te vragen hoe dat nu eigenlijk zit. Zoals de leerling hierboven. Hij heeft de moed o zich mogelijk belachelijk te maken met zijn vraag. Daarvoor alleen al dit een inspirerend gesprek.
Baofu* antwoordt met een bekend Chinees spreekwoord. Generaals kunnen oorlogen stoppen – door ze te winnen of door zich over te geven. Maar nadien is het aan regeringen om het land te leiden. 'Vrede' slaat hier op een resultaat van zenpraktijk: je bent rustiger geworden, of knopen in je geest zijn ontward, de oorlog met jezelf is opgehouden. Mooi. Maar ook dat moet je weer loslaten. Het is met verlichtingservaringen niet anders gesteld dan met andere resultaten. Een resultaat heeft een oude situatie veranderd in een nieuwe situatie. Alles is nu anders. Dus moet er op een andere manier gereageerd (of 'geregeerd') worden. Niet blijven kleven op de vorige strategie, lossen, aanpassen, en opnieuw beginnen. Dat is een zenleven.
*Baofu Congzhan (?-928).
Voor de hele reeks, klik hier.
Deze notities zijn ook dagelijks te volgen op Bluesky.