25 december
Case
“We moeten dit 'samen met' begrijpen.”
Keizan (Denkoroku)
Kort
Kleine kerstmeditatie.
Iets langer
Ik heb sinds jaren de gewoonte om kerstdag te linken aan het ontwaken van de Boeddha*. Dat begon ooit als grap, op basis van toevallige gelijkenissen. De Boeddha zit onder een boom en ontwaakt op het moment dat de ochtendster opkomt. In de mythologische versie van dit verhaal vallen er dan slingers en bloemen uit de hemel. Dat komt allemaal terug in onze klassieke kerst-setting. Daarom staat er bij ons elk jaar een boeddhabeeldje onder de kerstboom. Een knuffelboeddha. Opdat de kinderen het ook een beetje leuk vinden. Ik probeer hem dan hoger te zetten dan de cadeautjes. Dat lukt niet altijd.
In de latere zentraditie roept de Boeddha bij zijn ontwaken uit dat hij “samen met alle wezens en de grote aarde” tot ontwaken was gekomen. Ook dat is een mythe. De Japanse zenleraar Keizan** merkte daarover dat we dit 'samen met' goed moeten begrijpen.” Daarom is dat elk jaar met kerst mijn meditatie van de dag: “Wat betekent dit 'samen met'?” Niet alleen aan de feestdis. Ook intern: wat betekent het betekent om samen met mijn kleine kantjes én samen met mijn idealen te leven? En veel breder: op welke manier ben ik samen met de mensen in mijn buurt, met mijn landgenoten, met mijn planeetbewoners, met de natuurlijk en culturele dingen? Wat betekent het om samen met elkaar de wereld te vormen? Want dat is precies waar verlichting om draait. Niet ik word verlicht. Relaties verlichten. Prettige kerst!
*Siddhattha Gotama (480-400 v. Chr.),
**Keizan Jokin (1268-1325).
Voor de hele reeks, klik hier.
Deze notities zijn ook dagelijks te volgen op Bluesky.