24 december
Case
“Toen kwam de volgende gedachte in me op: waarom zou ik bang zijn voor deze vreugde die niets te maken heeft met genot?”
(De Boeddha, Maha Saccaka Sutta)
Kort
Geen beter spul om mee te experimenteren dat dit.
Iets langer
Dit is een belangrijk moment in het verhaal over het ontwaken van de Boeddha*. Hij was opgegroeid als verwende zoon van een politiek leider. Op jongvolwassen leeftijd had hij het geluk van zijn luxeleventjes doorprikt en had hij besloten zich aan te sluiten bij de samana-beweging. Dat was een relatief nieuwe verschijnsel in het India van zijn tijd. Mensen uit allerlei kasten trokken zich terug uit de gewone maatschappij om op allerlei radicale en bizarre manieren op zoek te gaan naar een alternatieve manier van leven. De Boeddha volgde een aantal leraren uit die beweging. Eén van de dingen die hij onderzocht was extreme ascese. Het tegendeel dus van het luxeleven waarin hij was opgegroeid. Door zijn lichaam af te matten en te pijnigen, zou zijn geest zuiver zou worden en de bevrijd worden. De Boeddha ging daar heel erg ver in, tot hij er bijna aan bezweek. Hij besloot dat deze weg alleen maar tot meer uitputting leidde en brak zijn ascese af.
Op dat moment herinnerde hij zich iets uit zijn kindertijd. Ooit zat hij eens lang heel stil tijdens een ceremonie die zijn vader voorging. Door zo lang stil te zitten en alleen maar te voelen wat er was, had hij een soort van vreugde ervaren die niets te maken had met luxe, genot of consumptie. Vreugde die er gewoon was, omdat hij er gewoon was. Misschien, dacht hij nu, als getrainde yogi, kon die vreugde wel een richting geven voor een echt bevrijdend alternatief. Hij onderzocht dit zitten en deze vreugde grondig. En dat leidde uiteindelijk tot de weg van het boeddhisme.
*Siddhattha Gotama (480-400 v. Chr.).
Voor de hele reeks, klik hier.
Deze notities zijn ook dagelijks te volgen op Bluesky.