29 november
Case
Een leerling vroeg: “Wat is iemand die geheel vrij van schaamte is?
Zhaozhou zei: “Iedereen is begiftigd met het wonderbaarlijke.”
Kort
Verlichting: onze idiote kanten recht in het gezicht kijken.
Iets langer
Schaamte kan het een zenpraktijk erg moeilijk maken. Als we ons heel erg schamen voor dingen die we gedaan hebben, of voor onze kleine trekjes, is het mogelijk dat we ze niet durven te bekijken. En dus kunnen ze ook niet eroderen in het licht van onze aandacht. De historische Boeddha hield (in tegenstelling tot latere boeddhisten) niet van rituelen, maar aan één ritueel hechtte wel groot belang: de maandelijkse publiekelijke erkenning van fouten. Onze fouten en gebreken ruiterlijke toegeven dient niet om ons te vernederen. Het dient net om te erkennen dat we rechtop kunnen staan, ook als zijn we verre van perfect. We kunnen een helder zicht ontwikkelen op hoe het met ons gesteld. Daar zit de kans op verlichting. We kunnen in een 'verlichtende' ruimte leven, waarin we ons niet perfect hoeven voor te doen, en daardoor juist beter kunnen werken aan onze kleine kantjes. Dat vermogen is boeddhavermogen, datgene wat Zhaozhou* hier het wonderbaarlijke noemt, waarmee iedereen begiftigd is.
* Zhaozhou Congshen (778-897).
Voor de hele reeks, klik hier.
Deze notities zijn ook dagelijks te volgen op Bluesky.