7 november
Case
Foyan zei: “Jij bent de ezel, de grote aarde is de ezel, hoe denk je daarop te rijden? Als je erop blijft rijden, genees je nooit van deze ziekte. Als je er niet op rijd, dan openen alle werelden in de tien richtingen zich voor jou.”
Kort
Afstijgen is een kunst.
Iets langer
Gisteren noemde Foyan 'de ezel nooit afstijgen' een van de grote ziektes van zenleerlingen. De andere ziekte was 'op een ezel rijden om een ezel te zoeken', of onze zen gebruiken om onszelf te vinden. Gisteren besloot ik dat we al iemand zijn en dat we het daar prima mee kunnen stellen. Misschien komen we zo van de eerste ziekte af, maar nog niet per se van de tweede. Want we zouden kunnen besluiten dat we in orde zijn zoals we zijn en dat gewoonweg onszelf zijn zoals we zijn de grote verlichting is; Dat noemt Foyan de ziekte van nooit de ezel af te stijgen'. Want zo blijft het uiteindelijk toch altijd maar over het eigen zelf gaan is wordt Onze praktijk kleintjes, enggeestig, zelfs ziek.
Foyan voegt eraan toe dat ook de grote Aarde een ezel is. Dat is heel interessant. Wat we 'zelf' noemen is maar een niveau van organisatie, een eenheid van functioneren. Ons individuele lichaam is zo'n eenheid. Onze cellen ook. Een gezin ook, of een tempelgemeenschap. Een bedrijf. Een ministerie. Een land. De hele Aarde. Het zonnestelsel. En ga zo maar door. Als we we maar blijvend denken dat het het leven aan te pakken (te berijden) hebben vanuit ons ikje, missen we de kans op verlichting. Vaak genoeg afstijgen van ons gevoel van zelf – op om het even welk niveau – is de enige uitweg uit die ziekte.
* Foyan Qingyuan 'Longmen' (1067-1120).
Voor de hele reeks, klik hier.
Deze notities zijn ook dagelijks te volgen op Bluesky.